Autisme is er altijd al geweest. Tegenwoordig krijgt 1 op de 100 kinderen de diagnose ‘autisme’, maar het is er altijd al geweest. Dat betekent dat je er vanuit kunt gaan dat 1 op de 100 mensen een vorm van autisme heeft. Oók de volwassenen en ouderen. Autisme is niet leeftijd gebonden: je wordt er mee geboren en het blijft bij je.
Eigen oplossingen
Onze kennis over autisme wordt steeds groter, waardoor we onze hulp steeds beter kunnen aanpassen op de individuele persoon. Onder de doelgroep ouderen wordt nog veel onderzoek gedaan, omdat daar nog relatief veel onbekend is. Wat ik zelf vaak merk, is dat juist die ouderen met autisme voor veel onbegrepen situaties eigen oplossingen hebben bedacht. Dat is misschien ook wel een van de redenen dat autisme bij ouderen vaak niet direct herkend wordt. Een andere reden is waarschijnlijk dat de wereld vroeger meer gestructureerd was. Er was minder afleiding en er werd op school niet gevraagd hoe jij je voelde.
In de onderzoeken die nu plaatsvinden kijken de onderzoekers of de ouderen toch een meer flexibel brein hebben of dat er een versnelde veroudering op treedt. Uit de gesprekken die ik voer met ouderen met autisme blijkt dat zij zich vooral in het laatste herkennen: versnelde veroudering. Zeker de Centrale Coherentie en Executieve Functies (zie eerdere bloggen) worden sneller rigide (minder flexibel) dan bij ouderen zonder autisme. Op deze vlakken zie je dan dat een 60-jarige al een brein heeft van ongeveer een 75-jarige. Wel kan de TOM (Theory Of Mind) zich verder ontwikkelen. Daar zie ik nog wel flexibiliteit.
En hoewel de ouderen van nu, vroeger in een meer gestructureerde wereld leefden en daardoor minder ‘last’ van hun autisme hadden, hoor ik toch vaak van mijn cliënten dat ze zich hun hele leven al anders hebben gevoeld. Ja, ze hebben hun eigen oplossingen gevonden, maar zich dus ook altijd aangepast. Dat is voor niemand prettig.
Passende hulp
Door her- en erkenning kan ik passende hulp bieden. Veelal neem ik jouw omgeving mee in die hulpverlening. Als zowel de oudere met autisme als zijn/haar omgeving meer kennis krijgen van wat autisme is, kunnen jullie elkaar beter begrijpen en komt er erkenning en berusting.
In mijn begeleiding van ouderen met autisme heb ik geleerd dat het erg belangrijk is rekening te houden met de oplossingen die jullie zelf al bedacht hebben. Soms is het nodig deze oplossingen in kleine stapjes om te buigen naar oplossingen voor onbegrepen situaties. Naar oplossingen die beter zijn voor jou, de persoon met autisme, maar ook voor de omgeving. Altijd afgestemd op en in overleg met jou.
De grootste hulp die ik daarin kan bieden is de omgeving kennis en tips geven. Dit komt het welzijn van de ouderen met autisme ten goede. Door het verouderingsproces worden bij iedereen de lijntjes in het brein waar informatie uitgewisseld wordt minder. Laat dit nu in het brein met autisme in aanleg al minder zijn. En dan wordt het bij het ouder worden nog minder!
Burn-out en depressie
Door het, door de jaren heen, vele aanpassen en zich staande te houden in de steeds sneller wordende maatschappij ligt een burn-out of depressie op de loer. Veel ouderen met autisme voelen zich moe. Als er dan veranderingen plaatsvinden die voor mensen met autisme sowieso al moeilijk zijn, zoals verlies van baan of partner, pensioen, kinderen die de deur uitgaan of opname in een zorgcentrum, is een burn-out of depressie geen verrassing meer.
Dit is erg moeilijk voor de oudere met autisme, maar ook voor de omgeving en zorgverleners. Ik heb ervaren dat het verzorgend personeel wel wat weet van autisme, maar er niet vaak aan denkt dat dit het onderliggende probleem kan zijn. De oudere met autisme komt bij de zorg terecht met onder andere psychosomatische klachten, wordt daarvoor behandeld, maar de klachten blijven of komen terug. De oorzaak autisme, die eigenlijk ten grondslag ligt aan de problemen, zien ze niet.
De oudere met autisme komt zo in een vicieuze cirkel. De hulpverlening en omgeving doen hun best de juiste hulp te bieden, maar door gebrek aan specifieke kennis slaat die hulp niet aan. De oudere met autisme voelt zich onbegrepen, met alle gevolgen van dien.
Om dit te doorbreken geef ik hier wat tips:
- Zorg voor een passende omgeving;
- Luister;
- Volg;
- Creëer rust;
- Wees concreet: wie, wat, waar, wanneer, hoe;
- Doe wat je zegt;
- Houd rekening met afwijkend gedrag
- Heb oog voor de lichaamsbeleving;
- Spreek af hoe te handelen als het toch te veel wordt;
- Maak er geen strijd van. Het is geen onwil, maar onmacht.
Recente reacties