TOM is geen cliënt van me. TOM is de ‘Theory Of Mind’. Veel mensen met autisme weten niet dat andere mensen andere gedachten en gevoelens hebben dan zijzelf. En omgekeerd is het vaak net zo. We weten te weinig van de ander, hoe die in elkaar zit.

Feest op het werk

Als autisme coach kom ik dit vaak tegen en bij mijn cliënten besteed ik daar veel aandacht aan. Als je begrijpt waarom iemand op een bepaalde manier reageert, kun je dat voor jezelf beter een plekje geven. Neem bijvoorbeeld de cliënt die 25 jaar in dienst is bij het bedrijf waar ze werkt. Onder werktijd werd hier aandacht aan geschonken en collega’s hadden een mooie banner gemaakt. In de verwachting dat de dame in kwestie dat heel leuk zou vinden. Maar deze dame was boos en dat hield haar bezig. Ze was toch op haar werk en daar hoor je te werken, niet te feesten. En zo’n banner, daar kan zij toch niets mee?

Openbaring

Ik heb haar rustig uitgelegd dat dit soort dingen heel gewoon zijn. Het bedrijf is blij dat je al zo lang voor ze werkt, dat ze dat met je willen vieren. En, ja, dat mag zelfs onder werktijd. Juist onder werktijd!
Voor mijn cliënt was dit een openbaring en een verandering in haar denkpatroon. Ze was vol verbazing dat andere mensen andere gedachten hebben. Op een andere manier denken dan zij. Dat ze daar na 45 jaar nog achter moest komen! Ook heb ik haar verteld dat ze altijd vragen mag stellen. Aan mij, aan iedereen. Als je niet snapt waarom iemand iets doet, vraag dan om uitleg.

Boos en overstuur

Een andere cliënt, een jonge dame van 23 jaar, belt mij laat in de middag op. Volledig in tranen, compleet overstuur en heel erg boos. Oorzaak? Niemand heeft haar verteld dat ze een vrije dag heeft, omdat de leraren staken. Ze was niet op de hoogte gebracht en dus naar school gegaan. Dat ze voor niets naar school was gegaan, vond ze niet zo erg. Maar dat niemand eraan had gedacht haar op de hoogte te stellen! Terwijl ze weten dat zij autisme heeft! Even gaat er een glimlach over mijn gezicht. Rustig leg ik haar uit dat ‘ze’ het gewoon vergeten zijn, dat niemand zoiets bewust doet. Dat was gewoon nooit in haar opgekomen, dat iemand iets kan vergeten. Zelfs aan de telefoon hoor ik radertjes bijna ratelen. Ik luister, vertaal en we spreken af dat we er tijdens ons volgende contactmoment verder over praten. “Fijn, dat geeft rust.”

Andere mening is prima

Zo kan ik nog veel meer voorbeelden noemen. De buurman die elke keer de deur hard dicht gooit, de collega die de radio hard heeft staan. Waar het bij TOM vaak op vast zit, is dat de mensen met autisme denken dat de ander iets doet om hun te pesten. Om ze dwars te zitten. Als ik uitleg dat dit niet het geval is, dat ze waarschijnlijk niet eens nadenken bij wat ze doen, zie ik grote ogen van verbazing. Het is vaak echt een openbaring voor mijn cliënten. Ik luister naar ze, vertaal hoe andere mensen min of meer in elkaar zitten en leg ze uit dat het prima is als je partner een andere mening heeft dan jij.

Ik coach, draag mijn kennis over en zie dat er meer besef komt. Fijn, want dat geeft rust.